Onderwijs aan de Universiteit van Amsterdam
Education at the University of Amsterdam
Onderwijs over historische cartografie wordt verzorgd door Bram Vannieuwenhuyze en is ondergebracht bij de Vakgroep Boekwetenschap, onderdeel van de Faculteit Geesteswetenschappen van de Universiteit van Amsterdam.
De volgende colleges worden aangeboden:
- Binnen de Master Boekwetenschap kunnen studenten kiezen voor het studiepad Historische Cartografie. In het eerste semester volgen de studenten naast enkele algemene vakken de colleges Geschiedenis van de cartografie en Kaartanalyse en Historisch GIS, waarbij enkele individuele opdrachten en collectieve onderzoeksprojecten rond historisch kaartmateriaal worden opgezet. In het tweede semester doen de studenten een stage bij een instelling met een (oude) kaartencollectie en voeren ze zelf kaarthistorisch onderzoek dat uitmondt in de masterscriptie.
- Het mastervak Geschiedenis van de cartografie biedt een algemene introductie op de belangrijkste evoluties die zich in de geschiedenis van de cartografie hebben voorgedaan, van de prehistorie tot nu. De focus ligt daarbij vooral op de Lage Landen. Studenten lezen een reeks artikels/hoofdstukken over de productie, verspreiding en consumptie van kaarten en atlassen in het verleden en over de belangrijkste tendensen in de geschiedenis van de cartografie. De lectuur van die artikels wordt geëvalueerd tijdens discussiecolleges. Tevens lezen en recenseren de studenten een niet-Nederlandstalig boek over een specifiek aspect van de geschiedenis van de cartografie.
- Het mastervak Kaartanalyse en Historisch GIS leert studenten oude kaarten te ontleden, te interpeteren en op die basis zelf nieuwe kaarten te maken. Er wordt daarbij gebruik gemaakt van digitale technieken en programma’s zoals GIS (geografisch informatiesysteem), MapAnalyst en/of ESRI Story Maps. Het college schenkt ook uitvoerig aandacht aan uitgangspunten en methoden m.b.t. het onderzoek naar kaarten en atlassen als bron voor historisch, kunsthistorisch, boekhistorisch, landschapskundig en archeologisch onderzoek.
- Het bachelorvak Kaarten en atlassen als cultuurdragers is onderdeel van de minor Boekwetenschap binnen de Faculteit Geesteswetenschappen, maar kan ook als apart keuzevak worden opgenomen door studenten. In dit vak wordt uitgelegd en onderzocht welke kaarten en atlassen in het verleden werden gemaakt, en hoe en waarom ze werden geproduceerd, verspreid en gebruikt. Kaarten zijn bij uitstek documenten die een beeld geven van ruimtelijke situaties en visies op de wereld. Daarom zijn ze ook onderhevig aan mentaliteitsveranderingen en maatschappelijke verschuivingen. In de hoorcolleges verwerft de student aan de hand van oude kaarten en atlassen inzicht in de ontwikkeling van het verzamelen, visualiseren, overdragen en gebruiken van geografische informatie, waarbij de focus ligt op de Lage Landen van de zestiende tot negentiende eeuw. Vanwege de vele interpretatiemogelijkheden voor andere vakgebieden wordt daarnaast ook aandacht besteed aan de wijze waarop oude kaarten op een verantwoorde wijze kunnen worden gebruikt in het onderzoek.
Education about historical cartography is provided by Bram Vannieuwenhuyze and is part of the study programme of the MA Book Studies, affiliated with the Faculty of Humanities at the University of Amsterdam.
The following courses are offered:
- Within the MA Book Studies, students can choose the study path Historical Cartography. In the first semester, besides some general subjects, students take the lectures History of Cartography and Map Analysis and Historical GIS, setting up some individual assignments and collective research projects around historical maps. In the second semester, students do an internship at an institution with an (old) map collection and conduct their own map history research that culminates in the master’s thesis.
- The master’s course History of Cartography provides a general introduction to the main evolutions that have occurred in the history of cartography, from prehistory to the present. The main focus is on the Low Countries. Students read a series of articles/chapters on the production, distribution and consumption of maps and atlases in the past and on the main trends in the history of cartography. The reading of those articles is evaluated during discussion lectures. Students also read and review a non-Dutch-language book on a specific aspect of the history of cartography.
- The Master’s course Map Analysis and Historical GIS teaches students to deconstruct and interpret old maps and, on that basis, create new maps themselves. Digital techniques and programmes such as GIS (geographic information system), MapAnalyst and/or ESRI Story Maps are used. The course also pays extensive attention to principles and methods relating to the study of maps and atlases as sources for historical, art-historical, book-historical, landscape and archaeological research.
- The undergraduate course Maps and atlases as carriers of culture is part of the Minor Book Studies (Faculty of Humanities), but can also be taken by students as a separate elective. This course explains and examines what maps and atlases were made in the past, and how and why they were produced, distributed and used. Maps are documents that depict spatial situations and visions of the world. Therefore, they are also subject to changes and shifts in mentality and society. In the lectures, students use old maps and atlases to gain insight into the development of the collection, visualisation, transmission and use of geographical information, focusing on the Low Countries from the sixteenth to the nineteenth century. Because of the many interpretation possibilities for other disciplines, attention is also paid to how old maps can be used responsibly in research.